Aktivity výrobních podniků SST oboru obráběcích a tvářecích strojů v Číně V posledních letech stále patří čínský trh k nejdůležitějším českým exportním teritoriím. Po Německu a Rusku je to dlouhodobě třetí země, kam čeští výrobci obráběcích a tvářecích strojů exportují. S ohledem na nepříznivý vývoj exportních možností do Ruska bude důležitost čínského teritoria ještě významně růst. Nasvědčují tomu i dlouhodobé předpovědi analytiků. Úspěšnost výroby a vývozu českých obráběcích strojů je daná dlouhou historií výroby a pozicí českých výrobců v rámci světové konkurence. Výroba má v českých zemích tradici delší než 150 let a většina stávajících výrobních podniků vyváží své stroje do celého světa více než 60 let. Export přitom tvoří cca 80 % veškeré produkce. Co se týče produkce výrobních strojů, zaujímá Česká republika ve světovém kontextu 15. místo a mezi evropskými výrobci pak místo 9. V exportu si pak české firmy vedou ještě lépe – ve světové konkurenci zaujaly v roce 2014 dokonce 13. místo. České výrobní podniky vyvážejí stroje do Čínské lidové republiky už více než 60 let. Od roku 1953 se velmi intenzivně podílely na budování čínského průmyslu. Obráběcí a tvářecí stroje českých značek TOS, ŽDAS, ŠKODA, ČKD, KOVOSVIT MAS, ŠMERAL a dalších jsou v provozu prakticky ve všech čínských průmyslových podnicích. Od 50. až do 90. let měl export obráběcích a tvářecích strojů z tehdejšího Československa do Číny výsadní postavení. V 50. letech byl v Shenyangu založen výrobní podnik Československo-čínského přátelství, jehož českým partnerem byl závod KOVOSVIT MAS. Shenyangský podnik je v současné době součástí sdružení SMTG, které je v oboru obráběcích strojů největším podnikem svého druhu na světě. V roce 2006 byla výrobní značka China-Czechoslovakia oceněna jako China famous brand. České stroje pracují ve všech nejvýznamnějších čínských strojírenských podnicích od severních provincií Heilongjiang a Jilin přes západní provincie Shaanxi a Sichuan až po jižní Yunnan a Guangzhou a uplatňují se prakticky ve všech nejdůležitějších odvětvích čínského strojírenství především u prestižních výrobců. Jako příklad lze uvést následující obory: » Výroba strojů pro energetický sektor – Harbin Electric, Dongfang Electric, Tianjin Alstom Hydro, Deyang Erzhong, Fuchunjiang Fuji Electric, Hangzhou Steem Turbine. » Výroba leteckých motorů – Xian Aero Engine, Shenyang Aero Engine. » Stavba lodí – Shanghai Shipbuilding, Luzhou Shipbuilding, Hudong Shipyard. » Výroba železničních lokomotiv a vagónů – Qiqihar Locomotive, Qingdao Sifang Locomotive, Zhuzhou Electric Locomotive. » Výroba důlního zařízení – Luoyang Mining and Tunnelling, Xuanhua Mining and Tunneling. Hutní výroba a ocelárenský průmysl – Anshan Iron and Steel, Changchun Rolling and Stock, Wuhan Heavy Casting and Forging, Jinan Iron and Steel. » Automobilový průmysl – Changchun Car Company, Shiyang Dongfeng Motor, Shanghai Diesel Engine, Weifang Diesel. Výroba obráběcích a tvářecích strojů – Shenyang MTG, Dalian MTG, JIER. Již více než 25 let hledají české výrobní podniky spolu s čínskými partnery jiné formy spolupráce než jen prostý export a import strojního zařízení. K základním formám výhodným pro obě strany patří kooperace při dodávce technologického celku, kdy se na realizaci části dodávky podílí čínský odběratel. Při výrobě části pomocného, ve většině případů objemného a těžkého zařízení, ušetří dodavatel náklady za dopravu a odběrateli se sníží celková investice v zahraniční měně. Takovéto formy spolupráce fungují nejvíce u dodávek velkých strojů nebo složitých technologických celků. Další možnost spolupráce představují společné podniky. Z českých výrobních podniků zvolil tuto formu například TOS VARNSDORF, ŠKODA MT a nyní nově i HESTEGO. TOS VARNSDORF provozuje společný podnik s čínským partnerem v závodě TOS Kunming více než 10 let. Stroje s výrobní značkou TOS Kunming doplňují sortiment výrobce TOS VARNSDORF, který sem exportuje vlastní stroje už dlouhou řadu let a má v Číně desítky referencí. Při všech vzájemných jednáních mezi českou a čínskou stranou na mezivládní úrovni je tento společný podnik uváděn jako vzorný příklad mezinárodní spolupráce. ŠKODA MT je dalším významným českým podnikem, který je v ČLR velmi uznávaný. Základ společného podniku byl postaven na dodávkách strojů ŠKODA, kterých v Číně spolehlivě pracuje několik stovek. Společný česko-čínský podnik nejprve začal s generálními opravami dodaných strojů. Později na ně navázal vlastní produkcí horizontálních vyvrtávaček vyráběných v Dalianu. Výrobní firma HESTEGO je jedním z českých podniků, které v Číně dlouhodobě hledaly vhodného partnera pro společný podnik na výrobu příslušenství pro obráběcí stroje. Během výstavy CIMT 2015 bylo toto úsilí završeno podpisem dohody s čínským partnerem z Jiangsu. Další české výrobní podniky mají v Číně vlastní zastoupení formou reprezentační kanceláře, kde pracují čeští i čínští zástupci. K nejzavedenějším patří ŽDAS, DORMER-PRAMET a TOSHULIN. Jiní čeští výrobci z oboru využívají místní agenty nebo obchodní firmy. K těm patří KOVOSVIT MAS, TOS Kuřim, Gearspect, Weiler, ČKD Blansko, TOS Čelákovice a další. Úspěšný prodej českých obráběcích a tvářecích strojů je realizován s důslednou marketingovou podporou a mimo jiné i prostřednictvím účastí výrobních firem na nejvýznačnějších oborových výstavách realizovaných v teritoriu. České výrobní podniky se každý rok účastní těch nejdůležitějších výstav a mezinárodních veletrhů. Jako jedna z mála zemí nechyběly české firmy především na nejdůležitější oborové výstavě CIMT. Od jejího prvního ročníku v roce 1989 se zde pravidelně prezentují s nevyspělejšími technologiemi. Mimo výstavy CIMT, která se koná každý lichý rok v Pekingu, se čeští výrobci účastní výstav v Šanghaji, Nanjingu, Shenyangu, Chengdu, Tianjinu a dalších místech Číny. Kromě spolupráce na uzavírání jednotlivých bilaterálních smluv mezi českými a čínskými výrobci spolupracuje Svaz strojírenské technologie více než 20 let s Čínským svazem výrobců a uživatelů obráběcích strojů CMTBA. Představitelé obou svazů pravidelně jednají, a to jak v Číně, tak v České republice, většinou v průběhu Mezinárodního strojírenského veletrhu v Brně. Podepsána je dlouhodobá dohoda o spolupráci, v jejímž rámci mimo podpory účasti členských firem na výstavách probíhá výměna statistických informací a marketingových studií. Snahou české strany je, aby se Čína stala v nejbližším možném termínu partnerskou zemí strojírenského veletrhu Brno. Dohodu o spolupráci ve vědě a výzkumu má SST podepsánu s vedením provincie Yunnan a provinčním departmentem pro vědu a technologii. Svazové podniky SST tak mají otevřený prostor pro řešení společných projektů aplikovaného výzkumu dotovaných jak z fondů provincie Yunnan, tak z fondu Technologické agentury České republiky v rámci programu mezinárodní spolupráce DELTA. ČVUT v Praze a VUT v Brn ě iniciovaly novou platformu spolupr áce technick ých vysok ých škol Rektor Českého vysokého učení technického v Praze prof. Petr Konvalinka a rektor Vysokého učení technického v Brně prof. Petr Štěpánek podepsali memorandum o spolupráci obou univerzit. Jedním z výstupů společného jednání zástupců vedení je také vytvoření platformy veřejných technických vysokých škol v České republice. Cílem fungování platformy je spolupráce veřejných technických vysokých škol v ČR s cílem dlouhodobě posilovat konkurenceschopnost českého průmyslu prostřednictvím výchovy kvalitních absolventů vysokých škol technického směru. Se vznikem platformy bude seznámeno také Fórum průmyslu a vysokých škol, aby se začaly hledat možnosti spolupráce firem a technických vysokých škol v oblasti rozvoje lidských zdrojů a vědy a výzkumu. PhDr. Blanka Markovičová tisková mluvčí SST, s využitím podkladů Ing. Bedřicha Musila, SST a Josefa Svobody, kancléře ČVUT